De strijd tegen 'plastic soup'

National Geographic staat de hele maand juni in het teken van #STOPMETPLASTIC. Met de actie wil de organisatie mensen aanmoedigen het gebruik van plastic te verminderen. Dit doen ze door het tonen van documentaires en het geven van tips om het gebruik van plastic te vermijden.

Actrice Hanna Verboom en Plastic Soup Surfer Merijn Tinga zijn twee van de ambassadeurs van de campagne. Beiden waren dinsdag 29 mei te gast bij  Pauw  om hun zorgen te delen over de allesvernietigende plastic soup. “40 procent van het plastic gooien we binnen twintig minuten weg. In Nederland is het minder zichtbaar, maar een groot deel van ons plastic komt via de rivieren in zee terecht”, zijn de woorden van Hanna Verboom. 

National Geographic staat de hele maand juni in het teken van #STOPMETPLASTIC . Ambassadeurs van de actie @hannaverboom en @merijntinga zijn te gast. #Pauw pic.twitter.com/kVUEGNbH0T

Als het aan Brussel ligt mogen plastic producten als wattenstaafjes, snoepwikkels, bestek en rietjes in de toekomst niet meer gebruikt worden. Maandag presenteerde de Europese Commissie de (eerder uitgelekte) plannen. Er moet volgens de commissie wel sprake zijn van een (betaalbaar) alternatief. “Gratis plastic bekertjes kunnen in de toekomst ook niet meer. Voor alles waar plastic in zit, zal statiegeld of een heffing moeten worden betaald.”, schrijft het  NOS .

Nieuws is niet altijd ellende. Van dit bericht @NOS werd ik best blij:
Voorstel Europese Commissie voor verbod op plastic producten. #stopmetplastic liever vandaag dan morgen. ????
https://t.co/359XBb5KF3

Het invoeren van statiegeld zorgt volgens Tinga voor een effectieve gedragsverandering: “Het is een maatregel die zorgt voor een individuele prikkel. In 2025 zal in heel Europa 90 procent van alle plastic flesjes worden ingezameld. Er is maar één manier waarop dat kan, en dat is statiegeld.” Bedrijven zullen verantwoordelijk worden gemaakt voor zowel de inzameling en recycling, maar ook het opruimen van plastic afval.

Sinds 2016 heeft de overheid een verbod op gratis plastic tassen ingevoerd. “Dit heeft geleid tot een reductie van zeventig procent van plastic tasjes in het milieu.”, zegt ambassadeur Merijn Tinga. Voorheen gebruikten alle consumenten in Nederland samen ieder jaar zo’n drie miljard plastic tasjes. 

Today we present next step in our #PlasticsStrategy - legislation to reduce single use plastics and boost sustainable alternatives.

Follow the press conference here at 11.45: https://t.co/03Ry1P5Otr @jyrkikatainen @KarmenuVella @EBienkowskaEU @EU_Commission @EU_ENV @EU_Growth pic.twitter.com/FCAtscYRFw

Plastic bestaat onder meer uit polypropeen, polystyreen, polyetheen, PET en PVC. Deze plasticsoorten vallen uiteen in kleinere fragmenten als ze in het milieu terechtkomen. En juist die kleinste stukjes, ook wel microplastics genoemd, veroorzaken de grootste problemen.

“Microplastics zijn stukjes plastic die kleiner dan vijf millimeter groot zijn. Doordat ze zo klein zijn, hopen de kleine stukjes zich gemakkelijk op in het milieu. Ze vervuilen onze rivieren en oceanen en spoelen ook aan op het strand. Microplastics worden regelmatig door vissen voor voedsel aangezien. Ook zeevogels verwarren de kleine stukjes plastic met voedsel of eten vissen vol met plastic”, schrijft wetenschapswebsite  Scientias .

In duizenden alledaagse verzorgingsproducten zijn deze microplastics te vinden; de cosmetica-industrie noemt ze ook wel microbeads. Ze worden onder andere verwerkt in shampoo, scrubs, zonnebrand en make-up. Het gevaar is dat deze minuscule deeltjes via het doucheputje in het rioolstelsel terechtkomen. Rioolwaterzuiveringsinstallaties zijn niet in staat om microbeads te filteren en ze belanden dus zo de oceanen in.

De  Plastic Soup Foundation  zet zich in om de vervuiling van zeeën en oceanen door plastic afval te verminderen. Met de actie ‘Beat the Microbead’ willen ze voorkomen dat die deeltjes uit verzorgingsproducties in zee belanden. Zo kun je met de gelijknamige app controleren of een product plastic bevat.

“De Beat the Microbead campagne wordt inmiddels gesteund door 93 NGO’s uit 38 landen wereldwijd. Deze campagne wil daarnaast cosmeticamerken belonen die 100% vrij zijn van microplastics. Plasticvrije merken krijgen daarom ons “Zero Plastic Inside” logo.”, schrijft de organisatie. Tot nu toe zijn er vijfenvijftig merken in aanraking gekomen. Welke dat zijn zie je  hier . 

De onderstaande video van National Geographic toon hoe er onderzoek naar de gevaren van microplastics wordt gedaan: