2018: Het jaar van de staking of van de loongolf

Buschauffeurs en machinisten leggen in grote delen van het land hun werk neer tot vanavond 23.00 uur. Tijdens de cao-onderhandelingen zijn hun eisen over lagere werkdruk en hogere lonen niet tegemoetgekomen. 2% loonsverhoging was te weinig maar volgens de werkgevers niet de grens. Zij vinden de staking dan ook een voorbarige actie . Naast de lonen moet ook de werkdruk naar beneden . Chauffeurs vinden dat ze te veel moeten rijden op een dag. Hierdoor is er minder tijd om te pauzeren of om tussendoor van het toilet gebruik te maken. Volgens de vakbonden zijn bijna alle chauffeurs en machinisten bereid te staken.

In sommige delen van het land wordt trouwens wel gewoon gereden, het stadsvervoer in Den Haag, Rotterdam en Amsterdam hebben een eigen cao. De RET in Rotterdam heeft vorige maand nog een verbeterde cao afgesloten.

De vakbonden CNV en FNV vinden dat de lonen in 2017 te weinig zijn gestegen . In de crisis was het mogelijk om de lonen met 2% te laten stijgen, hierdoor is de 1,7% van afgelopen jaar 'onacceptabel' (slechts twee tiende van een procent meer dan de inflatie). Dit sluit niet aan bij de economische groei die merkbaar is. Ook de president van De Nederlandse Bank Klaas Knot heeft aangegeven dat de lonen harder moeten stijgen. Volgens hen lijkt het erop alsof werkgevers na de toegenomen omzet niet de verantwoordelijkheid nemen om dit door te voeren naar de salarissen van werknemers. Een voorbeeld is te vinden binnen de luchtvaart. Piloten van Transavia en KLM  dreigen met stakingen, omdat er geen cao-overeenkomst wordt bereikt.

Volgens de woordvoerder van Algemene Werkgevers Vereniging Nederland , Jannes van der Velde, worden er stappen gezet om de lonen te laten stijgen. Volgens hem zijn er voor het komende jaar al veel cao-afspraken gemaakt waarin wordt ingezet op een minimale stijging van 2%. Hij verwacht dat de economische groei zal doorwerken in de cao-overeenkomsten en dat dit effect nog een tijd zal aanhouden. Een uitzondering waar wordt gestaakt zal altijd opvallen maar dat neemt niet weg dat er voor komend jaar al overeenkomsten liggen voor bijna een half miljoen werknemers.

In meerdere sectoren verwacht het UWV een personeelstekort in het komende jaar. Hierdoor komt er meer druk te staan op de lonen en bestaat er minder ruimte voor werkgevers. Dit tekort zorgt dat de werknemers, via de bonden, harder kunnen onderhandelen. Dit zal volgen Van der Velde ook een positief effect hebben op de salarisonderhandelingen. Waardoor de werkgevers meer de vakbonden tegemoet komen dan andersom.

Ambtenaren zullen uiteindelijk ook iets van de groei gaan merken.  De overheid loopt iets achter  de economische groei aan. Zij hebben in 2017 ook de minste stijging meegemaakt, slechts 0,7%. Dit houdt verband met de stijging van 2016, 3,4%, omdat toen de nullijn werd losgelaten. Verder pleiten leraren uit het basisonderwijs voor een nieuwe en modernere cao, hiervoor hebben zij al eerder gestaakt en zijn van plan dit door te zetten in het nieuwe jaar. Wel is de nieuwe vakbond  PO in Actie  uitgenodigd aan de onderhandelingstafel.